Olijfoliën wordt vaak voorgesteld als een pijler van de mediterrane keuken en een onmisbaar gezondheidsproduct. Maar let op: niet alle olijfolie is gelijk. Uit een recent onderzoek dat in mei 2025 door 60 Millions de consommateurs is uitgevoerd, blijkt dat bepaalde merken, waaronder ook biologische oliën, zorgwekkende stoffen bevatten die schadelijk zijn voor de gezondheid, zoals koolwaterstoffen, weekmakers en ernstige kwaliteitsgebreken.
Welke oliën moeten we dan uit onze keuken bannen en hoe herkennen we een echt gezonde olijfolie? We maken de balans op van dit onderzoek dat veel zekerheden op zijn kop zet.
Wat blijkt uit het onderzoek van 60 Millions de consommateurs
De vereniging heeft 22 olijfolieën geanalyseerd die in Franse en buitenlandse supermarkten worden verkocht, waaronder verschillende biologische producten. De resultaten zijn onomstotelijk:
zelfs producten die als “premium” of “biologisch” worden aangeprezen, zijn niet vrij van verontreinigende stoffen.
De tests waren gebaseerd op drie essentiële criteria:
- de smaak,
- de naleving van de benaming “extra vierge”,
- de aanwezigheid van giftige stoffen.
En het oordeel is verontrustend: verschillende merken vertonen koolwaterstofgehaltes die veel hoger liggen dan de aanbevelingen, terwijl andere ftalaten (weekmakers) bevatten die ervan verdacht worden als hormoonontregelaars te werken.
Volgens het onderzoek zouden bepaalde bekende merken — Eco+, Carapelli, Monini of Terra Delyssa — in het bijzonder moeten worden vermeden.
De ontdekte verontreinigingen: een onzichtbaar gevaar in onze flessen
De koolwaterstoffen MOSH en MOAH
MOSH (Mineral Oil Saturated Hydrocarbons) en MOAH (Mineral Oil Aromatic Hydrocarbons) zijn residuen die ontstaan bij de verwerking van aardolie. In het onderzoek vertoonden sommige monsters gehaltes die vijf keer hoger waren dan de aanbevolen drempelwaarden.
Waarom is dat ernstig?
- MOSH hoopt zich op in het lichaam, met name in de lever en de lymfeklieren.
- MOAH wordt geclassificeerd als mogelijk kankerverwekkend.
Met andere woorden, regelmatige consumptie van deze oliën stelt het lichaam bloot aan een risico op chronische besmetting.
De aanwezigheid van weekmakers en ftalaten
Een andere onaangename verrassing was de detectie van ftalaten, stoffen die worden gebruikt bij de productie van plastic verpakkingen. Ze worden met name aangetroffen in de oliën Carapelli, Monini en Terra Delyssa.
Deze chemische verbindingen worden verdacht van het verstoren van het hormonale systeem, met name bij zwangere vrouwen en jonge kinderen. Hun effect is verraderlijk: ze hopen zich langzaam op in het lichaam en kunnen op lange termijn de hormoonproductie verstoren.
Kortom, als u elke dag dezelfde olie gebruikt, verhoogt u zonder het te weten uw blootstelling aan hormoonontregelaars.
“Extra vierge” oliën… die dat niet echt zijn
De benaming “extra vierge” zou moeten garanderen dat het om olijfolie van topkwaliteit gaat, koud geperst, zonder smaakafwijkingen of veranderingen. Het consumentenmagazine 60 Millions de consommateurs heeft echter vastgesteld dat 7 van de 22 geteste oliën dit label niet verdienen.
De meest voorkomende gebreken?
- Een ranzige of muffe smaak,
- Een te hoge zuurgraad,
- Vroegtijdige oxidatie door slechte bewaring.
Deze veranderingen zijn niet alleen onaangenaam voor de smaak, ze verminderen ook de voedingswaarde van de olie. Door het verlies van natuurlijke antioxidanten en polyfenolen biedt de olie minder bescherming voor het hart en de bloedvaten.
Biologisch betekent niet altijd puur
Grote verrassing: zelfs sommige biologische oliën zijn besmet. Het biologische keurmerk garandeert namelijk de teeltomstandigheden, maar niet noodzakelijkerwijs de zuiverheid van de productieketens of de verpakkingen.
Zo vertoonden ook verschillende oliën met een biologisch keurmerk sporen van koolwaterstoffen of weekmakers, wat bewijst dat biologisch geen absolute bescherming biedt tegen voedselverontreiniging.
Dit toont aan dat het essentieel is om labels te vergelijken met de resultaten van onafhankelijke onderzoeken voordat u iets koopt.
Welke oliën moet u volgens het onderzoek vermijden?
De merken die het meest worden genoemd door 60 Millions de consommateurs zijn onder andere:
- Eco+ (overmatige aanwezigheid van MOAH)
- Carapelli (aanwezigheid van weekmakers)
- Monini (verontreinigende stoffen en smaakafwijkingen)
- Terra Delyssa (hormoonontregelaars aangetroffen)
Deze producten zijn gemakkelijk verkrijgbaar in de supermarkt, wat ze des te problematischer maakt. Consumenten kopen ze vaak in vertrouwen, zonder te beseffen dat ze giftige stoffen kunnen bevatten.
Hoe kies je een echt gezonde olijfolie?
Goed nieuws: er zijn eenvoudige manieren om onaangename verrassingen te voorkomen.
Tip Waarom is dit belangrijk?
Geef de voorkeur aan oliën met een BOB- of BOB-keurmerk. Deze keurmerken garanderen de herkomst, de traceerbaarheid en strenge controles.
Vermijd de goedkoopste producten. Goedkope oliën worden vaak minder streng gecontroleerd op kwaliteit.
Proef voordat u grote hoeveelheden koopt. Een pittige en fruitige olie is vaak een teken van versheid.
Controleer de oogstdatum. Geef de voorkeur aan recente oliën (minder dan 18 maanden)
Bewaar op een donkere en koele plaats. Licht tast de antioxidanten aan en verandert de smaak.
Aarzel vooral niet om verschillende merken en herkomstlanden te proberen om het risico op blootstelling aan een specifieke verontreiniging te beperken.
Waarom u uw olie ook moet ruiken en proeven
Een goede olijfolie herkent u aan zijn fruitige, kruidige of bloemige aroma’s en een lichte bitterheid in de mond. Als de geur doet denken aan schimmel, plastic of ranzig vet, is dat een teken dat het product slecht is verouderd of verkeerd is opgeslagen.
Een eenvoudige test: giet een beetje olie in een lepel en ruik eraan. Een goede olie moet naar vers fruit ruiken, niet naar muf.
De beste alternatieven volgens experts
Om kwaliteit, smaak en veiligheid te combineren, raden experts aan om te kiezen voor:
- Franse AOP-oliën (Nyons, Vallée des Baux, Haute-Provence),
- kleine mediterrane producenten die hun olijven ter plaatse persen,
- of lokale coöperaties die een snelle persing na de oogst garanderen.
Deze oliën zijn vaak duurder, maar hun zuiverheid en voedingswaarde rechtvaardigen het prijsverschil volledig.
Het laatste woord: waakzaamheid en gezond verstand
Olijfolie blijft een uitzonderlijk voedingsmiddel, op voorwaarde dat u de juiste keuze maakt. Het onderzoek van 60 Millions de consommateurs herinnert ons aan een eenvoudige waarheid: kwaliteit wordt niet beoordeeld aan de hand van het etiket, maar aan de transparantie van de producent.
Vermijd grote industriële merken met te aantrekkelijke prijzen, wees op uw hoede voor plastic verpakkingen en geef de voorkeur aan betrokken producenten.
Met een beetje waakzaamheid kunt u ten volle profiteren van de voordelen van olijfolie — antioxidanten, omega-9, unieke smaak — zonder uw gezondheid bloot te stellen aan verborgen risico’s.
