De nieuwste analyses van wetenschappers tonen aan dat ons lichaam sprongsgewijs veroudert en dat twee momenten in het leven uitzonderlijk snelle veranderingen teweegbrengen in de stofwisseling, de werking van de inwendige organen en de vatbaarheid voor hart- en vaatziekten.
Twee keerpunten in het verouderingsproces
Hoewel we veroudering meestal zien als een langzaam, gelijkmatig proces, tonen onderzoeken van teams van Stanford University en Nanyang Technological University iets anders aan. Volgens “Nature Aging” zijn er in het leven van een mens twee specifieke periodes waarin het fysiologische tempo van veranderingen aanzienlijk versnelt. De eerste valt rond de leeftijd van 44 jaar en de tweede doet zich voor na het bereiken van de leeftijd van 60 jaar.
Wetenschappers hebben jarenlang 108 vrijwilligers onderzocht en onder andere hun RNA, eiwitten en de samenstelling van hun microbioom geanalyseerd. De resultaten tonen duidelijk aan dat veroudering niet gelijkmatig verloopt, maar dat er “sprongen” zijn waarin het lichaam de meest intense veranderingen ondergaat.
Prof. Michael Snyder van Stanford University legt uit dat vooral het tweede versnellingspunt goed gedocumenteerd is in de klinische praktijk.
Het microbioom heeft invloed op onze psyche. Dr. Parol: Dit heeft er veel mee te maken
“Het is niet verrassend dat er zo veel drastische veranderingen plaatsvinden net na het 60e levensjaar, omdat bekend is dat het risico op veel ouderdomsziekten (…) op dat moment toeneemt”, benadrukt hij.
Wat verandert er rond de leeftijd van 44 en 60 jaar?
De eerste “verouderingssprong”, die rond de leeftijd van 44 jaar wordt waargenomen, heeft vooral betrekking op metabolische processen. In deze periode verandert de manier waarop het lichaam omgaat met alcohol, cafeïne en lipiden aanzienlijk. Daarmee gaat een versnelde spierafname gepaard, verslechtert de conditie van de huid en neemt de efficiëntie van het hart- en vaatstelsel af. Belangrijk is dat deze veranderingen bij vrouwen en mannen op dezelfde manier optreden, wat de stelling weerlegt dat de menopauze de belangrijkste factor is die deze fase in gang zet.
De tweede dynamische periode doet zich voor na het 60e levensjaar. Dan verandert vooral de stofwisseling van koolhydraten, neemt de weerstand af en gaan de nieren minder efficiënt werken. Ook neemt de vatbaarheid voor hart- en vaatziekten toe. De statistieken zijn duidelijk: terwijl in de groep van 40- tot 59-jarigen ongeveer 40 procent van de bevolking aan hartziekten lijdt, stijgt dit percentage bij 60- tot 79-jarigen tot maar liefst 75 procent.
Hoe kan het verouderingsproces worden vertraagd?
De auteurs van het onderzoek benadrukken dat er geen snelle, spectaculaire verjongingsbehandelingen bestaan. Het gebruik van supplementen die biologische verjonging beloven, maar waarvan de effectiviteit niet is bewezen, kan meer kwaad dan goed doen. De beste aanpak blijft preventie die is afgestemd op de leeftijd en een bewuste reactie op de natuurlijke fasen van versnelde veranderingen.
Deskundigen bevelen met name het volgende aan:
- beperking van alcohol en cafeïne,
- regelmatige lichaamsbeweging,
- voldoende hydratatie en controle van de inname van koolhydraten,
- het uitvoeren van preventieve onderzoeken – vooral rond de leeftijd van 40 en 60 jaar.
