“In de diepe oceaan vormen onderwaterbomen tijdelijke ecosystemen, maar ze zijn de thuisbasis van buitengewoon gespecialiseerde diersoorten”.
Volgens de Finse media Tekniikka & Talous heeft een groep Amerikaanse biologen een nieuwe soort zeemollusk, Pectinodonta nautilus, geïdentificeerd in de diepten van de Stille Oceaan, 2400 meter onder het oppervlak. De ontdekking werd gedaan tijdens een expeditie van het onderzoeksschip Nautilus, dat een op afstand bestuurbare onderzeeër gebruikte om de zeebodem te verkennen.
Wetenschappers vonden 79 exemplaren van de piepkleine slak, nauwelijks drie centimeter lang, die vastzaten aan een stuk verrot hout van 35 centimeter dat in de oceaanbodem was verzonken. Ze voedden zich met het hout zelf, een uiterst ongewoon gedrag dat slechts bij enkele zeedieren is waargenomen.
“In de diepe oceaan vormen onderwaterbomen tijdelijke ecosystemen, maar ze zijn de thuisbasis van buitengewoon gespecialiseerde diersoorten,” verklaarde onderzoeker Paula Rodríguez-Flores, een deelnemer aan het onderzoek, in het persbericht. “In tegenstelling tot de veel bestudeerde ecosystemen van mariene warmwaterbronnen, zijn verzonken bomen moeilijk toegankelijk. Daarom zijn ze veel minder geanalyseerd”.
Een slak die op hout leeft
In het laboratorium onderzochten de onderzoekers de schelpen met behulp van computertomografie en genetische sequencing. Uit deze tests bleek dat Pectinodonta nautilus zich van zijn naaste verwanten onderscheidt door zijn grotere formaat, zachtere schelp en meer ontwikkelde radiale tanden, waarmee hij aan hout knaagt en zich ermee voedt.
DNA-analyse toonde aan dat het geslacht Pectinodonta een complexe genetische structuur en een brede geografische verspreiding heeft, wat suggereert dat de nieuwe soort mogelijk in grotere gebieden voorkomt dan eerder werd gedacht. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Molluscan Research.
Een ontdekking in een gebied met een militaire geschiedenis
De nieuwe soort werd gevonden in tropische wateren van het noordelijke deel van de Stille Oceaan bij Johnston Atoll, een klein eiland van slechts 2,7 vierkante kilometer ongeveer 1400 kilometer ten zuidwesten van Hawaï. Hoewel het nu een natuurreservaat is, is de toegang beperkt vanwege het verleden als Amerikaanse militaire basis en opslagplaats voor chemische wapens.
Tijdens de Koude Oorlog werd het eiland gebruikt voor de opslag van stoffen zoals mosterdgas, sarin en het zenuwgas VX, evenals het onkruidverdelgingsmiddel Agent Orange, gebruikt in de oorlog in Vietnam. In 1962 leidden verschillende mislukte kernraketproeven tot de verspreiding van plutonium in het milieu. Pas in de jaren 1990 werd meer dan 30.000 ton chemische wapens vernietigd op het atol zelf tijdens een tien jaar durend schoonmaakproces.
Vandaag de dag is Johnston Atoll een oase van biodiversiteit, bewaakt door rangers en naturalisten, hoewel het nog steeds verboden is om het te bezoeken zonder officiële toestemming. Wetenschappers benadrukken dat de ontdekking van de Pectinodonta nautilus in dit gebied “niets te maken heeft met historische vervuiling”, maar een intrigerend en symbolisch toeval is: een nieuwe levensvorm ontdekt op een plek waar ooit vernietiging plaatsvond.
