Deskundigen waarschuwen dat vocht, het gebruik van lage temperaturen en het gebrek aan regelmatige desinfectie ervoor zorgen dat dit het meest vervuilde huishoudelijke apparaat is.
Hoewel we vaak denken dat de vuilste plekken in huis de badkamer of de keuken zijn, heeft de wetenschap onlangs een onverwachte waarheid onthuld.
Het gaat om de wasmachine. Dit huishoudelijke apparaat dat wordt geassocieerd met reiniging is paradoxaal genoeg een bron van bacteriële besmetting die de gezondheid in gevaar kan brengen als het niet goed wordt onderhouden.
Op het eerste gezicht staat de wasmachine symbool voor hygiëne. Recent onderzoek wijst echter uit dat hij een broeinest van antibiotica-resistente bacteriën kan worden.
Een studie onder leiding van microbioloog Katie Laird van de Universiteit van Montfort (Verenigd Koninkrijk) analyseerde verschillende modellen huishoudelijke wasmachines en ontdekte dat zelfs na volledige wascycli – vooral snelle of lage temperatuurcycli – veel kledingstukken resten van potentieel ziekteverwekkende micro-organismen bevatten.
Het probleem gaat verder dan alleen kleding: de rubberen afdichtingen van de deur en de compartimenten voor wasmiddel zijn plaatsen waar biofilms ontstaan – kolonies bacteriën die door een slijmerige laag met elkaar verbonden zijn – die weken of zelfs maanden kunnen overleven.
Een onzichtbaar risico voor de volksgezondheid
Bacteriële resistentie is volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) een van de grootste bedreigingen voor de wereldwijde gezondheid. In deze context is de bevinding relevant: de wasmachine kan bijdragen aan de verspreiding van resistente bacteriën wanneer de juiste temperaturen niet worden bereikt of ineffectieve wasmiddelen worden gebruikt.
Het risico neemt toe wanneer medische uniformen of ziekenhuiskleding thuis worden gewassen. Verschillende studies bevestigen dat deze praktijk de overdracht van antibioticaresistente infecties vergemakkelijkt, vooral in omgevingen waar contact is met patiënten of biologische vloeistoffen.
De reden is simpel: de binnenkant van de wasmachine biedt vocht, een stabiele temperatuur en organisch afval, een ideale omgeving voor bacteriën om zich aan te passen en te overleven.
Als deze bacteriën herhaaldelijk worden blootgesteld aan subletale omstandigheden, zoals korte of lauwe wasprogramma’s, kunnen ze resistentie mechanismen ontwikkelen, waardoor ze later moeilijker te verwijderen zijn.
Wetenschappelijk bewijs dat de bevinding bevestigt
Een gedocumenteerd geval in Duitsland illustreert de omvang van het probleem. In een kinderziekenhuis werd ontdekt dat de kleding van pasgeboren baby’s besmet was met antibiotica-resistente bacteriën.
Na onderzoek bleek dat de bron niet de ziekenhuisomgeving was, maar een huishoudelijke wasmachine die werd gebruikt voor het wassen van de kleding. De ziekteverwekker werd aangetroffen in het wasmiddelbakje en in de rubberen afdichtingen van de trommel. Na vervanging van de machine werden geen nieuwe besmettingen meer geregistreerd.
Bovendien analyseerde een studie gepubliceerd in het tijdschrift PLOS ONE zes modellen wasmachines en stelde vast dat zelfs bij 60 °C veel machines geen volledige desinfectie bereikten. De onderzoekers concludeerden dat “wassen niet hetzelfde is als steriliseren” en dat de resterende microbiële belasting zelfs na een ogenschijnlijk effectieve cyclus hoog kan blijven.
Hoe microben in de wasmachine te verminderen
Specialisten bevelen een reeks eenvoudige maar effectieve maatregelen aan om te voorkomen dat de wasmachine het apparaat met de meeste microben in huis wordt:
- Gebruik programma’s met hoge temperaturen, bij voorkeur boven 60 °C, om bacteriën en schimmels te verwijderen.
- Voer eens per maand een hygiëne- of zelfreinigingscyclus (90 °C) uit, zonder kleding, om de trommel en de interne leidingen te desinfecteren.
- Gebruik specifieke desinfecterende producten voor wasmachines, die helpen bij het verwijderen van biofilms.
- Droog de rubberen afdichtingen en laat de deur open na elke wasbeurt om constante vochtigheid te voorkomen.
- Strijk de kleding na het wassen, omdat de hitte van het strijken resterende micro-organismen vernietigt.
- Houd het apparaat vrij van kalkaanslag om ervoor te zorgen dat de verwarmingselementen de juiste temperatuur bereiken.
Voor medische kleding wordt aangeraden om industriële wasmachines te gebruiken met temperatuurregeling en gegarandeerde desinfectie, omdat huishoudelijke modellen niet altijd garanderen dat alle ziekteverwekkers volledig worden verwijderd.
